کد مطلب:1430 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:56

گنجینه پرسمان » اجتماعي و فرهنگي

با توجه به فتواي امام خميني(ره) براي مشروعيت بازي شطرنج بدون برد و باخت و با توجه به احاديثي كه در كتاب گناهان كبيره شهيد دستغيب دراين باره آمده، چگونه فتواي ايشان توجيه ميشود؟ آيا بازي پاسور هم بدون برد و باخت اشكال دارد؟

قمار يكي از محرّمات قطعي اسلام است و احاديثي كه درباره حرمت و زشتي شطرنج وارد شده، مربوط به زماني است كه شطرنج آلت قمار بوده و به وسيله آن برد و باخت ميشده، ولي فعلاً شطرنج آلت قمار بودنش را از دست داده و به عنوان يك فعاليت فكري مطرح است. فتواي حضرت امام خميني(ره) مبني بر اشكال نداشتن بازي شطرنج بر اين فرض است كه شطرنج آلت قمار بودنش را از دست داده باشد.(1) ايشان فتوا به حليّت مطلق آن ندادهاند.

به اصطلاح، امروز در مسئله شطرنج موضوع عوض شده، وقتي موضوع عوض شده باشد، حكمش عوض ميشود.

بنابراين فتواي امام خميني(ره) درباره حلال بودن شطرنج، منافات با رواياتي كه در كتاب گناهان كبيره آمده ندارد، چرا كه آن روايات مربوط به صورتي است كه شطرنج آلت قمار باشد، نه شطرنج به طور مطلق. فتواي حضرت امام مربوط به شطرنجي است كه قمار نباشد.

پاسور مثل شطرنج است. اگر آلت قمار بودنش را از دست داده، بازي با آن اشكال ندارد،(2) ولي اگر پاسور آلت مخصوص قمار باشد، بازي با آن حرام است.

اما بهتر است انسان وقت ارزشمند خود را صرف اموري بهتر مانند كارهاي علمي نمايد.

پي نوشتها:

1. امام خميني، استفتائات، ج 2 (مكاسب محرمه) ص 10، سؤال 21.

2. همان، سؤال 22.